ในร่างกายของเราประกอบไปด้วย ระบบประสาทอัตโนมัติ สองระบบ คือ ระบบประสาทซิมพาเทติก และ ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก ซึ่งคนที่มีสุขภาพดี ทั้งกายและใจ ระบบประสาทสองระบบนี้จะมีความสมดุล แต่ในทางกลับกัน ถ้าเราปล่อยให้ระบบประสาท สองระบบนี้ขาดความสมดุล ร่างกายของเราก็จะมีโอกาสป่วยได้ง่ายครับ
คำโปรย “ปรับสมดุลร่างกาย ให้กลับไปทำงานเหมือนวัยหนุ่มสาว ด้วยเทคนิคง่ายๆ จากนายแพทย์ ชื่อดังของญี่ปุ่น”
เขียนโดย นพ. โคะบะยะชิ ฮิโระยุกิ แปลโดย สำนักพิมพ์ We Learn
อันนึงทำให้ตื่นเต้น อันนึงทำให้ผ่อนคลาย
ระบบประสาทอัตโนมัติ 2 ระบบ ผมขอเรียกย่อๆแบบนี้แล้วกันครับ ระบบประสาทอัตโนมัติซิมพาเทติก ขอเรียกว่า ระบบซิมพา ส่วนระบบประสาทอัตโนมัติพาราซิมพาเทติก ขอเรียกว่า ระบบพารา ก็แล้วกันครับ จะได้ไม่ยาวจนเกินไป
- ระบบซิมพา = ความตื่นเต้น
- ระบบพารา = ความผ่อนคลาย
ต้องสมดุล
เวลาตื่น ระบบซิมพา จะทำงานมากกว่า เพราะทำให้เราตื่นเต้นและออกไปใช้ชีวิตประจำวัน ส่วนเวลาหลับ ระบบพาราจะทำงานมากกว่า ซึ่งในระดับปกติที่มีความสมดุล ระบบซิมพา จะทำงานมากกว่า ระบบพาราอยู่นิดหน่อย
แต่ส่วนมากแล้ว คนที่มีอาการปวดหัว เจ็บป่วยออดๆแอดๆ มักเกิดจากระบบพารา ทำงานน้อยไปครับ เลยขาดความสมดุล หนังสือเล่มนี้จึงแนะนำ ให้เราปรับสมดุลระบบทั้งสองนี้ให้ดีครับ โดยส่วนมากจะเน้นการกระตุ้น ระบบพาราให้ทำงานมากขึ้น เพราะว่าส่วนมาก ระบบซิมพา ทำงานมากอยู่แล้วนั่นเองครับ
หายใจลึกๆ
ต่อมา การหายใจลึกๆ จะเป็นการกระตุ้น ประสาทพารา ให้ทำงานมากขึ้น รวมทั้ง เราผ่อนคลายมากขึ้นอีกด้วยครับ แต่ข้อความระวัง คือการหยุดการหายใจ ห้ามหยุดการหายใจเด็ดขาด
การหายใจถี่รัว จะเป็นการกระตุ้นให้ประสาทซิมพา ทำงาน ในช่วงบ่าย ถ้าเราอยู่ในภาวะที่ง่วงนอน เราสามารถที่จะลองหายใจให้ถี่ดู ร่างกายจะถูกกระตุ้นมากขึ้น แต่ทางที่ดีที่สุด คืออย่ากินให้อิ่มจนเกินไป เพราะการอิ่มมากเกินไป เป็นสาเหตุให้เราง่วงนั่นเอง
ต้องพักผ่อนให้เพียงพอ
การพักผ่อน คือ หัวใจสำคัญ ในการทำสุขภาพให้ดีครับ ถ้าเราขาดการพักผ่อน สุขภาพของเราไม่มีทางดีได้เลยครับ ดังนั้นเราต้องพักผ่อน ให้เพียงพอ และ มีคุณภาพ
ออกกำลังกาย ตอนเย็นดีกว่าตอนเช้า
ตอนเช้าร่างกาย และ เส้นสายของเราจะแข็งกว่า ตอนเย็น ดังนั้น การออกกำลังกายตั้งแต่ตอนตื่นนอน จะทำให้ร่างกายบาดเจ็บได้ง่าย ในปัจจุบัน วิทยาศาสตร์ ทางการกีฬา ก็ได้ย้ายเวลาฝึกซ้อม ของนักกีฬา จากตอนเช้า ไปเป็นช่วงสายแทน
การออกกำลังกายที่ดีที่สุด คือ การออกกำลังกายเบาๆ หลังอาหารเย็น เพื่อผ่อนคลาย และ ให้กระเพาะ อาหารได้ทำหน้าที่ของมันครับ
อีกประการหนึ่งที่ไม่แนะนำให้ออกกำลังกาย ตอนเช้าก็คือ มันจะทำให้เราเหนื่อย เกินความจำเป็น ช่วงเวลาเช้าเป็นช่วงเวลาของสมองมากกว่า เราควรใช้สมองในช่วงเช้า ในการคิด และ ทำงานที่ยากให้เต็มที่ครับ
การขับถ่าย และ ลำไส้เป็นเรื่องสำคัญ
คนที่ท้องผูก มักจะเป็นโรคอื่นๆ ตามมาด้วย สาเหตุก็คือ การยืดหดของลำไส้ ไม่ดีพอ เลือดไม่สามารถสูบฉีดไปเลี้ยงร่างกายได้อย่างเต็มที่ พูดง่ายๆว่า เลือดไหลเวียนได้ไม่ดี ในคนที่ท้องผูก เคล็ดลับก็คือ เราต้องเพิ่ม แบ็คทีเรียที่ดี เข้าไปในร่างกาย เพื่อให้หายท้องผูกครับ วิธีที่ง่ายที่สุดคือ การทานโยเกิร์ตเข้าไปครับ
ก่อนทานอาหารอย่าลืม ดื่มน้ำกระตุ้นให้กระเพาะอาหารทำงานด้วยครับ การทำงานของกระเพาะอาหาร จะไปกระตุ้นประสาทพาราให้ทำงานมากขึ้น เป็นผลดีต่อร่างกายครับ
การยืนตัวตรง ทำให้ระบบประสาท ทำงานดีขึ้น
ท่าทางของเรา มีผลต่อการทำงานของประสาทพาราครับ เพราะ ถ้าท่าทางของเราไม่ดี เช่น ท่ายืนของเราไม่ดี หลังโค้ง การหายใจของเรา ก็จะหายใจได้ไม่ดี ส่งผลให้เลือดไหลเวียนไม่ดี และ ประสาทพารา ทำงานได้ไม่ดีอีกด้วย
การยิ้ม ไม่ได้หมายความว่าเราบ้า
การยิ้ม ทำให้ เราผ่อนคลาย และ เป็นที่มาของการกระตุ้นประสาทพารา ให้ทำงาน การนึกถึงเรื่องดีๆ ของแต่ละวันก็เช่นกัน ดังนั้น เราควรจะจดบันทึก สามสิ่งในแต่ละวันคือ
- สิ่งที่เราทำผิดพลาดในวันนั้น
- สิ่งที่เราทำสำเร็จ หรือ ภาคภูมิใจในวันนั้น
- แผนการสำหรับวันรุ่งขึ้น
ค่อยๆทำในทุกสิ่ง จะดีกว่า
ความรีบแบบลนลาน มักจะทำให้เราผิดพลาดได้ง่าย ดังนั้น เวลาทำอะไร ให้ใจเย็นๆ แล้วค่อยๆ ทำจะดีกว่า
การค่อยๆ ทำ ไม่ได้แปลว่า เราขี้เกียจ แต่เรากำลังทำตามแผน แบบค่อยเป็นค่อยไป ไม่ทำให้เกิดความเครียดจนเกินไป เราสามารถที่จะ ค่อยๆทำจนไปถึง เป้าหมาย และ Timeline ที่วางไว้ได้ ในทุกสิ่ง ไม่ว่าจะเป็นการกินข้าว การแปรงฟัน การทำงาน ขอให้เราทำอย่างช้าๆ และมีสติว่าเรากำลังทำอะไรอยู่ จะทำให้เราผิดพลาดได้ยากขึ้น และ ผ่อนคลายมากขึ้นครับ
สรุป
หนังสือ ทำไม สิ่งนี้ ถึงดีต่อสุขภาพ เล่มนี้ ถือว่า เป็นหนังสือ ด้านสุขภาพที่แหวกความเชื่อ พอสมควร เช่น เรื่องของการออกกำลังกายตอนเช้า ไม่ได้มีผลดี แต่ทุกสิ่งที่ ผู้เขียน เขียนเอาไว้ ก็มีเหตุผลที่หนักแน่น รองรับ ในขณะที่ผมอ่าน ผมก็เข้าใจ กลไกการทำงานของร่างกายเราได้ดีขึ้น จริงๆ และ คิดว่า จะลองนำไปใช้ดูครับ
